31

Abu / 2015

Mendekotasun eta mamu digitalak

Autorea:

En el enjambreKafkak gutunari gizatasunik gabeko komunikabidea irizten bazion, zer esango luke gaur egun ditugun mamu digitalei buruz : Twitterra, Facebook-a, telefono adimentsua, posta elektronikoa, google glass betaurrekoak….

Byung- Chul, Han filosofoak, Berlingo Unibertsitateko irakaslea denak, bere “Erlekumean liburuan, gizarte digitalaren alde ugari aztertzen ditu. Ez da liburu erraza, kontzeptuala da : baina interesgarria liburuzainentzat, liburutegia garai digitalean kokatzeko inkontziente digitala ulertu behar baitugu.

Mamu digitalak

Kafkak ez zuen gustuko gutuna komunikabide moduan, aurrez aurre gabeko erlazioa hartzen baitu oinarri gisa.

Interneten gizarteak mamuak eta birusak sortzen ditu. Komunikazioa digitala birala da, baikorrean diogu hori. Birusak eta pandemiak ez dira gauza positiboak, informazioa askotan kontrolik gabe doa. Jarduera digitala mendetasun-sortzailea da.

Michel ButorAldaketa” Liburuaren egileak, dio Europan literatura krisian dagoela. Asko argitaratzen omen da baina “ezer berririk ez” zarata baina ez¡

Ekintzatik tekleatzera

“Homo digitalis” edo “Gizon digitalak ez du jarduten, tekleatu egiten du. Aro industrialaren makinen menpetzapetik garai digitalaren tresna berrien esplotaziora egin dugu jauzi.

Tresna digitalak esplotatzen gaituzten modua eraginkorra da. Oporretan gaudela ere, konektatuta jarraitzen dugu. Beraz edozein leku lantoki bihur daiteke. Aro industrialean behintzat lantegira joan behar zen. Gaur egun aldiz, ez da beharrezkoa. Tresna digitalek lantokia bera ere mugikor bihurtu dute.

Telefono adimentsuek haiekiko harreman adiktiboa izatera eraman gaituzte.

Abuztuaren 8ko “Noticias de Gipuzkoa” egunkariak zioen euskal herritarren %30, 4ak telefonoarekiko menpekotasuna aitortzen duela. Estatu mailako rankinean hirugarrenak omen gara.

Komunikabideak ere hain sare sozialen zaleak direnak ohartarazten gaituzte droga teknologikoen arriskuaz. Entzun ditzagun ahots kritiko guztiak eta irakur ditzagun Byung-Chul, Han bezalako filosofoek diotena.

Oporretan behintzat berreskura dezagun isiltasuna eta honen bidez “espiritua”. Nolako zarata dakarren gure gaurko gizarte digital honek.

Byung-Chul Hanek beste gai batzuk ere sakontzen ditu . Haserrearen gizartea, informazioaren nekea, hiritarra versus kontsumitzailea, psikopolitika etabar luzea.

Udako bidalketa labur honek, Byung-Chul Han irakurtzeko gogoa piztea  du helburu.

28

Uzt / 2015

Kontuz kolono digitalekin

Autorea:

Elogio del papelRoberto Casatik “ Goratzarrea paperari izenburua, eta ” Kolonialismo digitalaren
kontra” azpititulua duen liburua idatzi du.

Roberto Casati filosofo eta pentsalaria da eta Pariseko CNRSaren zuzendaria da ( Centre National de la Recherche Scientifique). Bere currículuma ezagututa, entzun eta kontuan hartzeko iritziak ematen dituela esango nuke, nahiz eta kolono digitalek, betiko moduan, zaharkituriko eta jaitotzez analogiko den pertsona baten iritziak direla sinerarazi nahi.

Casatik, liburuan, gizarte digitalean sortzen diren arazo asko aztertzen ditu; eta guztiak garrantzitsuak dira.

Liburuaren sarreran, Casatik zenbait auzi azaleratzen ditu. Horietako lehenengoa da: irakurketa paperean ala pantailan?. Hitzez hitz berak dioena idatziko dut: “ Banaketa kate erraldoiek ( Apple, Amazon, Google…) hiperadimentsuak eta nekaezinak diren robot hordak dituzte. Haiek guk eta beste guztiek irakurtzen duguna irakurtzen dute eta zer irakurri aholkatzen digute; gure etxe eta eskolatan sartzen dira, dena kolonializatuz; ohiko ditugun ordenagailuen itxura dute, baina bene-benetan, zer dira? Bada, megastoreen erakuslehio erraldoiak erosle konpultsiboen bila.

Aurkezten digun bigarren auzia da kolonialismo digitalari buruzkoa. Liburutegien munduan dagoeneko ohikoa da “jaiotzez digitala” términoa erabiltzea.  Marc Prenskyk sortutako kontzeptua da.

Baina, nik neuk behintzat, ez nuen orain arte aurkitu kolononialismo digitalari buruz hain argi aritzen zen libururik. Ezagutzen nuen, bai, baita irakurri ere, Jaron Lainerren ” Artalde digitala”, eta erosi berri dut bere azken liburua “ Norenpean dago munduaren kontrola? Baina, Lainer Silicon Valey-ko ernegaritzat dute gehienek.
 Zein dira kolono digitalak?

Kolonialismo digitala printzipio xume batean oinarritzen den ideologia da: Egiterik baduzu, egin behar duzu”. Hau da, edozein jarduerak eremu digitalera migratzerik badu, migratu behar du. Kolono digitalek eskura dituzten baliabide guztiak erabiliko dituzte gure bizitzako arlo guztiak digitalizatzeko: aisia, irakurketa, hezkuntza, aholkularitza, planifikazioa, komunikazioa, eraikuntza, medikuntza… Guztiak digitala izan behar du haientzat.

Eta, haiei aurre egiten dieten guztiak,” ludista”  kategorian sailkatzen dituzte. Makinen suntsitzailetzat hartzen dituzte; dagokien garaian bizitzen ez dakitela diote. Kolono digitalek ez dute eztabaida edo debatea ere onartzen.

Casatik mundu digitalera migratzea derrigorrezkoa ez dela baieztatzeari egiten dio. Ez da nahikoa, adibidez, liburu digitalek funtzionatzen dutela frogatzeak, eremu guztietan
eta euskarri unibertsal bezala, irakurketarako eta eskolarako liburu elektronikoa inposatzea. Kolono digital ez izateak ez du ekartzen digitalizazioaren kontra  egotea. Ez horixe, erabat absurdoa litzateke; elektrizitatearen aurka egotea bezalaxe. Autoreak oso argi adierazten du hori: ez dio alergiarik digitalizazioari. Berak, hain zuzen, teknologia berriak erabiliz ibilbide akademikoak diseinatzen ditu. Baina, uste du kasuan kasuko aztertu behar dela migrazioa egiteko ala ez egiteko.

Adibidez, argazkigintza liberatu da eta ikus-oharrak hartzeko baliabide bat bihurtu da. Baina, bozka elektronikoak, aldiz, giza kontrol arriskua dakar; ondorioz, debekatu beharko litzateke?

Beste adibide batzuk ere ematen ditu. Geolokalizazioak aukera handiak ematen ditu, baina, era berean, arriskuak dakartza norbanakoaren ziurtasunerako. Izan al daiteke agresio politiko edo komertziala ere?

Tekonologia berriak onuragarriak direla hezkuntzan ez dago frogatua. Ikerketa sakonak  egingabe daude. Eskolan erresistentzia pixka bat egitea komeni dela dio Roberto Casatik.
2015eko maiatzaren 31ko Semanalean aurkitu nuen bitxikeria bat: ” Algoritmoaren tirania” . Artikulu horretan hiru pertsonaia ospetsuk mundu digitala kritikatzen dute. Lehenago aipatu dudan Jaron Lainer da horietako bat, eta besteak dira: europar politikaria den Margrethe Vestager, eta David Eggers idazlea. Vestager Googlen kontra aritzen da, eta Eggers-ek pribatutasuna galtzeko arriskua gogorarazten digu. bere nobelan.

Liburuzainek ezagutarazi behar ditugu gizarte digitalaren ahots kritikoak.  Interneteko handiek (Google, Amazon, Silicon Valley…) agindu ziguten Arkadia zoriontsua izango zela  gizarte digitala. Errealitatean horren ordez kontrola, desberdintasuna eta langabezia ekartzen ari baita, maiz, mundu digital horrek. Horri aurre egiteko, eusteko, irakurtzea beharrezkoa da, asko irakurtzea ; baita entzutea ere.

24

Eka / 2015

Arte-ilustrazioaren berrogeita hamar urte

Autorea:

Cincuenta años de ilustracion erderaz 001Cincuenta años de ilustracion

Irudigintza kaleko artea da, bizi dugun unearen isla. Ilustratzeak hezitzen, komunikatzen, informatzen, inspiratzen, limurtzen du. Gizakiak hatzez eginiko lehen marrazkiak istorio bat kontatzeko lehen urratsak dira, bakoitzaren historia islatzeko ahalegina, hain zuzen.”

Gaur egun, irudigintza digitalaren garaian egon arren, ohiko irudigileek zer eskaini handia dute zenbait arlo erabat desberdinetan: publizitatea, haur liburuak, marrazki bizidunak, komikiak, musika disken azalak, etabar.

Uhin berriaren irudigileek ( horrela deitzen baitzaio gaurko aroari), pantaila batean marrazteari erabat ohiko deritzote, ordenagailudun gela batean jaio eta bizi baitira. Dena den, munduaren argazkia egiteko era berriak asmatu nahian jarraitzen dute. Mundu mailan jarduten dute; nahi duten lekuan ezar dezakete haien bulegoa.
Informazioz gainezka gauden garai hauetan, ilustratzaileek ikusmenaren lengoaiaren bitartez komunikatzen saiatzen dira.
Zergatik aukeratu dut Lawrence Zeegen eta Caroline Robertsen,”Irudigintzaren azkenengo berrogeita hamar urte” liburua?

Bada, Donostiako Liburutegi Nagusiko euskal haur eta gazte liburuen dokumentaziogunea Asun Balzolaren ilustrazioen gordailuzain delako, eta bera izan delako 60ko hamarkadatik gaur arteko ilustrazioaren historia biltzen duen liburu honetarako aukeratua. Asun Balzola liburuaren 156. orrialdean aurkitzen dugu, hirugarren atalean, egileek diseinuaren hamarkada deritzoten tartean.

Jatorrizko liburua, Laurence Kingek argitaratua, ingelesez dago. Gaztelerara Laura Fernándezek itzuli, eta Planeta taldeko Lunwerg argitaletxeak argitaratu du.

Liburu honetan,” Irudigintzaren azkenengo berrogeita hamar urte”  Euskadin, bakarrik Asun Balzola aukeratu dute. Bere lanetik hiru haur liburu aukeratu dituzte: “Munia and the red shoes”,” Munia and the day things went wrong” eta “Munia and the orange crocodile “. Asun Balzola Bilbon jaio zen; haur literaturaren zale sutsua izan zen.

Koinzidentzia bada ere aurten Asun Balzola aukeratua izan dela ” Argien aldaketa, Espainiako Irudigintza 70eko hamarkadan” erakusketarako. Madrilen izango da 2015eko urriaren 6tik, 2016ko otsailera, Marrazketa eta ilustrazio ABC museoan

Nola dago egituratua liburua.?

Bost ataletan banatua: lehenengo atalak” idealismo utopikoaren” garaia jasotzen du, 1960.urtea. Lehen garai hori gizarte aldaketen garaia da. Estreinekoz irudigilea ez dago merkatal etekinei erabat loturik. Garai honetan aukeraturiko espainiar bakarretako bat aipatu behar dut: Víctor Moscosso eta bere ” Neoizko arrosa” lana.

Bigarren atalak” nahigabearen hamarkada” islatzen du. Hedonismoaren ondoren krisialdia iritsi da; optimismoa desagertzen da eta errealismo ilunean murgiltzen. Aipatzekoa da Philip Castlen afixa ” Laranja mekanikoa” filmerako egina ; halaber aipatzekoa da Raymond Briggs, haur eta helduentzako marrazkidun liburuak egiten
lehenengotarikoa izan baitzen.

Hirugarren atalean lehenago aipaturiko “diseinuaren hamarkada “aipatzen da. Garai horretakoa nabarmentzekoa da “ Quentin Blake” haur liburuen irudigilea. “Dantzan ari den Igela” eta Roald Dahl-en zenbait liburu ilustratu zituen, besteak beste. Andrzej Klimowski ilustratzaileak Milán Kunderaren ” Laughable loves”-en irudiak egin zituen, Faber and Faber-ek argitaratua. Haur liburuen irudigilea dugu ere Nikolaus Heidelback.

Laugarren atalari “egunsenti digitala” deritzo. Hemen, Mariscal aipatzea ezinbestekoa da; bera izan baitzen olinpiadetako maskotarik errentagarrienaren sortzailea. Sara Fanelli-ren haur liburuak ere aholkatzen dizkizuet: liburu azalen egile espezializatua, eta askenik Jeff Fisher irudigilea..

“Azken uhina” deritzon azken atal honetan, aipatu behar ditut ere Gary Taxali, ” This is silly” haur liburuaren sortzailea , eta Marion Deuchars.

Ezinbesteko liburutzat jotzen dut irudigintza gizarte inguruaren arabera aztertzeko, eta komunikazioaren industrigintzaren barruan kokatzeko. Gozatu beraz liburu honetan azaltzen diren 372 ilustratzaileekin

Euskal Irudigintza?

Gure liburutegi sareak betidanik lagundu dio euskal irudigintzari. Nola? Hamazazpi urte daramatzagu liburuaren egunerako orri-markatzaile bat sortzeko eskatzen diogula euskal irudigile bati. Ondorengo hauek izan dira:

  • 2015ean Leire Salaberria
  • 2014an Maite Gurrutxaga
  • 2013an Eider Eibar
  • 2012an Iban Barrenetxea
  • 2011n Aitziber Alonso
  •  2010ean Iraia Okina
  • 2009an Juan Luis Landa
  •  2008an Josemari Alemán Amundarain
  •  2007an Belén Lucas
  • 2006an Iñaki Martiarena “Mattin”
  •  2005ean Xabier Egaña
  • 2004an Antton Olariaga
  •  2001ean Mikel Valverde
  • 2000ean Angel Dominguez
  • 1999an Asun Balzola
  • 1998an Elena Odriozola
  • 1997an Jon Zabaleta

Orri-markatzaile bildumagile askok postaz eskatzen dizkituge orri-markagailu hauek. Beraz bidalketa haur irakurri ondoren sareko orri-markagailuak nahi badituzue posta elektronikoz eskatu.

Asun Balzolaren fondoa Donostia Haur LiburutegiaAsun Balzola planeroaMunia and the Red_shoesOrange_crocodile_resolucion

Munia ant the day things went wrong

26

Mai / 2015

Irakurketa klubak Literaktum jaialdian

Autorea:

Irakurgunea Alderdi eder 2015IMG_20150507_173522Literaktum jaialdi mestizoa da,  ikuspegi, formato eta hizkuntza anitzetan literaturaz gozatzeko aukera bat da. Donostian ospatzen da maiatzean. Web orrian jaso dira 2005.urtetik burutu diren edizioak. Literaktum Donostiako Liburutegi nagusian eta Okendo kultur etxean sortu zen, Luisa Etxenike idazlearen laguntzaz.

2015eko edizioak berrikuntza ugari ekarri du: logo berria eta beste erakunde batzuen atxikitzea, horien artean 2016 kultur hiriburuaren bulegoarena, bi urtetarako. Duela bizpahiru urte Koldo Mitxelena liburutegia parte hartzen hasi zen. Aurten Euskadiko Zilar Sariak ere ekimenarekin bat egin du.

Edozein egitarau oni gerta dakiokeen moduan konbidaturen batek kale egin dezake. Horrela izan zen: Juan Goytisolo, Cervantes Sariduna, Osasuna arazoak zirela eta, ezin izan zen etorri .
Ez dizuet aurtengo egitarau osoa azalduko, web orrian baitago, baina, nabarmendu nahi dut aurten sortu dugun irakurketa txokoa edo “irakurgunea”. Alderdi Ederren kokatu genuen eta liburutegien “ irakurketa kluben” erakuslehio aproposa izan dela deritzot.

Irakurketa kluben eztanda

Gure liburutegi sareak, eta nik dakidanez liburutegi publiko guztiek ” Irakurketa klubak” antolatzen dituzte. Nire blogaren irakurle gutxik ez du jakingo zer den irakurketa kluba. Horiei aholkatu nahi diet Oscar Carreñoren liburua. Berak dioen moduan: ” Eta hasieran irakurle talde bat elkartzen zen gidari baten ardurapean. Denek irakurria zuten liburu bati buruz hitz egiteko”

Literaktumen egitarauan sareko zenbait irakurketa taldeen berri eman izan genuen. Alderdi Ederreko lorategietan egoki apaindu eta hornitutako karpa bat jarri genuen: mahaiak, aulkiak, megafonia… Halaber, interneterako konexio aukera parte hartzaileek esandakoak twitterreatzeko aukera izan zezaten. Postean agertzen diren irudiak ondo islatzen dute egoera.

Maiatzaren 7a Irakurgunean

Maiatzaren 7an Ramon Saizarbitoria izan genuen gure artean! Bere lana ondo baino hobeto ezagutzen duen batek aurkeztu zuen, Mari Jose Olaziregik. Aukeratutako liburua izan zen “ Egunero hasten delako”. Liburu horren irakurketa Erakurleak taldeko Goiatz Labandibarrek proposatu zuen. Goiatzek zuzentzen du talde hori. 2015.urtean hasi da irakuketa birtual taldea. Talde birtuala baina bi saio presentzialak izango ditu. bat hasieran eta bestea bukatzeko. Partaide gehienak liburuzainak dira, eta hurrengo edizioari begira ea beste irakurle batzuk” erakartzen ditugun”.
Zenbait esandako twitterreatu ziren. Goiatz Labandibarrek lan aparta egiten ari da, eta bere blogean jasotzen du. Irakurketa birtual talde horren helburua Eusko Jaurlaritzak abiatu duen liburu elektronikoen mailegutza bultzatzea da.

Aztergai izan zen “ Egunero hasten delako” eleberriak gaurkotasuna du, 1986an argitaraua bada ere. Abortoaren aurrean, emakumearen askatasuna du aztergai eleberri honek. Nola ez bada, literatura estiloaz ere jardun zen. Aholkatzeko modukoa delakoan nago, zahartze ona izan baitu.

Egun berean, Slawa Grabovska-ren ingelera irakurketa taldeak – Donostia book bezala ezagunagoa. ” The God of small things” liburua aukeratu zuten hizpide. Slawak esan zidan taldeak ikusgai jartzeak funtzionatzen zuela, egun hortan handik pasa ziren sei lagunen interesa piztu eta izena eman omen baitzuten taldean parte hartzeko.

Maiatzaren 8a. Irakurgunea

Maiatzaren 8an, Almudena Grandes idazlea, Tomasene Kultur etxean bere hitzaldia eman aurretik, karpara hurbildu zen , bere irakurleeekin egoteko. Idazleek gero eta gehiago eskertzen dute, haien liburua irakurri duen jendearekin egoteko eta hitz egiteko aukera. Egoera horretan galderak eta eztabaida aberasgarria izaten da. Aukeraturiko liburua ” Modelos de mujer” izan zen. Liburu hori, 1996an argitaratua, zazpi ipuin “luzeen” bilduma da. Benetako gozamena Almudenari entzutea gakoak ematen eleberria ulertzeko. Amaia Garciak maisuki zuzendu zuen elkarrizketa. Bere literaturazko bloga benetan interesgarria da.

Bukatzeko, konbidatu genuen, Fermin Calbenoteko liburutegian, Naiara Ibarrek dinamizatzen duen” Haur irakurketa digitala”. “Maddi eta euskal piratak” aukeratutako liburua. Argazkietan ikusten duzuen bezala umeak oso gustora egon ziren.

Hasieran esan dudan bezala, Literaktum aurten berritu da. Liburusaltzaileen gremioa eta liburudendak ezinbestekoak dira kultur bizitzan eta liburudendak ere aurten parte hartu dute. Saio berriari Liburu lurraldea deituko diogu. saio honetan Jorge  Carrión “Liburudendak” liburuari buruz aritu zuen Txetxu Barandiaranekin. Ezin izan nuen hurbildu. Ordu berdinean beste proposamen literarioa zegoelako. Datorren urtera begira nik hori aldatuko nuke, baina kontrako iritziak ere daudenez ikusiko dugu.
Datorren urteko edizioa aurtengoa baino are hobea izango delakoan gaude.

Luis Landero idazlea gurekin izango da gaur Donostian, LIburutegiko jarduera aretoan, San Jeronimo kalean. Irakurketa klubaren maiatzaren 26ko saioan. Hautatutako liburua “El balcón en invierno”ramon saizarbitoria-Maria Jose OlaziregiIMG_20150507_172726

Salawa Grabovska bere irakurketa klubarekin

Saizarbitoria-Olaziregi-Goiatz labandibarIMG_20150507_172705

Almudena Grandes

Zona de lectura-LiteraktumMaddi pirata

Maddi Pirta irakurketa taldeaa taldeaIMG_20150508_185717Maddi eta euskal piratakAlmudena Grandes

17

Api / 2015

Garai bakoitzerako liburu bat

Autorea:

Para cada tiempo hay un libroAlberto Manguelek berriro ere harritu gaitu bere liburu berriarekin. Liburuei buruz jarduten du oraingoan
ere; idazle, liburuzain, irakurle…irakurketari buruz egiten du hausnarketa.

Testuaren edertasuna
aipatzekoa da: poetika aldetik eta oraingoan argazkien originaltasunagatik ere.

Hamabi hausnarketa labur dira, izenbururik gabekoak. Testuen artean Alvaro Alejandro artistaren argazkiak tartekatzen dira.

Argazkiek, txuri-beltzez, lotzen dute irakurketa egoera anitzekin: gizon bat txirrindaren gainean irakurtzen, beste bat euripean, liburu baten orriak komunean, liburuak zuhaitzetan, baita hizkiak ere; estatua irakurlea; sagutegiak harrapatu duen liburua; kafe hondarrak; liburu hitza hizkuntza anitzetan... Denetara 61 argazki dira.

Egoera bakoitzerako liburu bat dago, baina Manguelek erruki dio egoera larri batean liburu egokia aurkitzen ez duenari. Admunsen gizajoak, hego poloa arakatu zuenak, ez zuen zorte onik izan. Gau izoztu haietan, gauero-gauero liburu bera irakurri behar izan zuen. Gaudens Doktorearen tratatu jasanezina: “Haren bakardade eta sofrikarioan bere Magestate Sakratuaren erretratua”

Manguelen liburuan, Oscar Wilde, Doris Lessing, Thomas Love Peacock, Dante, Madame Bovary, Truman Capote eta beste hainbat idazle agertzen zaizikigu orrialdeetan zehar Mangueli lagunduz irakurketaren plazera definitu nahian.

Dena den, ni liburuzaina naizenez liburutegieekin zerikusia duen pasarte baten bila aritu naiz. Eta bila eta bila, aurkitu ere egin dut: oso istorio polita da, Sarajevoko liburutegia, Haggadah eta liburuzain ezezagun prestu bati buruz.

“1992ko abuztuaren 25ean, serbiar gudarosteek berariaz Sarajevoko Liburutegi Nazionala bombardatu zuten. Milioi bat liburu eta ehundaka mila eskuizkribu inguru suntsitu zituzten. Salbatu zituzten altxor gutxi batzuen artean dago hebrear eskuizkribu iluminatu bat, Sarajaveko Haggadah.
Duela bost mende, Juduak Espainiatik bota zituztenean, ihesian atera zen irakurle batek salbatu zuen liburu hori.
Bigarren mundo gerran Haggadah Sarajevoko liburuzain musulman batek salbatu zuen. Naziek erre ez zezaten ezkutatu zuen.

1999an, Serbiarrek Sarajevo erasotu zutenean, milaka musulman kanporatu zituzten Kosovotik, haien artean idazkera hebrereaz idatzitako izkribu bat zeraman emakumea.
Emakumeak ez zuen hizkuntza hura ulertzen, baina Macedonian sartzean, modu txarrean hartu zuten eta berak judutar komunitateari erakutsi zien zeraman idatzi hori.
 Dirudienez, orri hori erakutsi zuen unea magikoa izan zen. Paper hori eman omen zioten Haggadah salbatu zuen liburuzain musulmanari Israelgo gobernukoek esker moduan, hura salbatzeaz gain, yugoslaviar judutar askori bere etxean aterpe emateagatik ere.

Emakume hura gehiegikeri etnikoen biktima zen. Israelgo gobernuak babesa eman zion berari eta familia osoari. Aitak salbatu zuen baten semeak egin zion harrera. Emakumeak esan zuen ” ‘Nire aitak bihotzak eskatzen ziona egin zuen, ez zuen ezer espero horren truke

Haggadaharen historiari buruz berriki idatzi dute eleberri bat. Geraldin Brooksek idatzia da, hain zuzen ere, “ liburuaren zaindariak” izenekoa; erraz irakurtzen da.

Sarajevoko setioa eta Balkanetako gerra dira azken urteetako gertakaririk gogorrenetakoak. Ezin ditugu ahaztu, hori baita injustizia jasaten dutenei egin diezaiekegun kalterik handiena. Europako gainontzeko herrialdeak , askotan bezala, beranduegi iritsi ziren, egindako sarraski etnikoak ekiditeko.

Garai edo une bakoitzerako liburu bat dago, eta Manguelek dioen moduan ” Ez dakit zein liburu izango ditudan aukeran nire azken bidaian” baina, liburuak ditugun bitartean, ez dago ahantz ez daitekeen traidorerik ezta disgusturik ere. Ez dut uste traidoreek irakurtzen dutenik. Ala, oker ote nago?

30

Mar / 2015

Euskal digitalizazio bibliografikoaz, taifen erreinuak?

Autorea:

Euskal Digitalizazioa -Jakin Aldizkariariajakin 160Jakin 172 Jakin 1852014ko azaroa-abenduaren Jakin aldizkariko 205.zenbakian, hiru gai interesgarri lantzen dira: euskal kultura, euskal liburugintza eta digitalizazioa Euskadin.

Euskal kulturaz, Harkaitz Cano, Danele Sarriugarte, Iñigo Astiz,Nora Arbelbide, Alberto Barandiarán, Garazi
Arrula Ruiz, Antton Iturbe, Haizea Barcenilla, Koldo Almandoz eta Iñaki Etxeleku aritzen dira.

2013ko euskal liburugintzaz, urtero bezala Joan Mari Torrealdaik hitz egiten du. Urte horretan euskaraz argitaratutako lan guztiak jasotzen ditu, eta sektorearen joerak aztertu. Iturri moduan deposito legalaren bitartez bildutako liburu guztiak darabiltza.

Gai horietaz gain, 205. zenbaki horrek Gerardo Luzuriagaren eta Roberto Kerexetaren azkenengo artikulua dakar: Digitalizazioa Euskadin 2011-2013 bitartean . Gaur egun liburutegien munduan biziki egunekoa dugun gaia da. Digitalizazio proiektuak 2007.urtetik aurrera jasotzen dituzte Jakin aldizkarian, lehenengo artikulua 160.zenbakian agertzen da. Hurrengoa, 2009an, 172.zenbakian, eta 2011n 185.zenbakian.

Artikulu hori paperean azkena izango da, hemendik aurrera era digitalean baino ez da argitaratuko,
aldizkariaren webaren “Liburuaren behatokia” izeneko atalean.

Digitalizazioaren abantailak onartzen baditut ere: eguneratze azkarra, kontsultatzeko erraztasuna…, nolabaiteko pena ematen dit jakiteak hemendik aurrera artikulua digitalean azalduko dela bakarrik. Analogikoa naizela beti onartu dut eta Bernardo Atxagak dixit: ” Ez dezagun gutxietsi ukimena”, paperak oraindik zer eman handia du.

Zer gara ikustekoak?

Egileek diotenez, digitalizatzen jarraitzen bada ere, murrizketek izugarri moteldu dute proiektu askoren abiatzea. Eusko Jaurlaritzak bertan behera utzi du liburutegien digitalizazio proiektuentzako urteroko
dirulaguntza; artxibategienak, aldiz, aurrera darrai.

Bestalde, azpimarratzen dute, formatu guztiak bateratu eta planifikatuko lukeen “Liburutegi Nazionalarenfalta, Europeanan agertuko litzatekeen bakarra. Euskal digitalizazioan buruzagitza bakar baten hutsunea
sumatzen dute eta bat nator beraiekin.

Zein formatotan digitalizatu behar da? Zein bilduma digitalizatu behar ditugu? Zenbat liburutegi digitalera jo behar du erabiltzaileak? Nork gorde behar du digitalizatutakoa? Liburutegi digital horiek guztiak mantendu behar
ditugu? Galdera ugari ditugu gai honen inguruan.

Eusko Jaurlaritzak “ Liburuklik Euskal liburutegi digitala” izena jarri zion bere liburutegi digitalari; Liburuklik weba 2011n abian jarri zen. Baina, ordurako beste zenbait liburutegik abiatua zuen beraien bidea:, Donostiako Koldo Mitxelenak,  Antxo Jakituna Fundazioak, Bizkaiako Foru liburutegiak, eta gure Donostiako Udal liburutegi Sareak, besteak beste. Gure proiektua 2003an abiatu zen hiriko egunkari bildumak digitalizatuz.

Ondorioz, beste behin ere, ikertzaileek web bat baino gehiago kontsultatu beharko du euskal fondoak aztertzeko. Berriro ere Europeanan zenbait dira euskal erakundeak, eta ez bakarra eta batua.

Egileek azpimarratzen duten beste zerbait da, tekonologia informatikoari planifikazioari baino garrantzi handiagoa ematen zaiela proiektu hauetan. Eusko Jaurlaritzak oso proiektu interesgarri eta beharrezko abiatu ditu, adibidez, Ondarenet: euskal weba biltzeko asmoa. Abiatu berria dute ere e-book mailegu plataforma berria.

Digitalizazioaz ari garenean, ez ahaztu dirutzaz ari garela.

Kezkagarria ere egileentzat digitalizatutakoaren iraupena. Badira urteak liburutegi handiak digitalizatzen hasi zirenetik, Eusko Jaurlaritzak 2011n Liburuklik martxan jarri baino lehenagotik. Badaude, dagoeneko, digitalizazioaren argotek dioen bezala, freskatu, berritu behar diren orrialdeak. Ba al dago horretarako dirurik? Eusko Jaurlaritzak beregain hartuko al du ardura hori? Ez dago euskal deposito digitalik, eta esan dezakegu web asko galduko ditugula, gorde ez ditugun testu ugari dago, eta ez dira gordeko inoiz. Hori guztia gure memoriaren atal bat da.

Artikulu egileek adierazten dute ere haien kezka administrazio elektronikoa eta e-book-ak direla eta.  Dagoeneko e-bookak mailegatzen hasi dira on-line irakurketa publikoko sareko liburutegiak, baina ez gara jabeak, bitartekariak baizik.  Esan behar da arrakasta handia izan duela proiektuak. Dena den jabe izatetik pasa gara erabiltzaile izatera eta hori desabantaila da.

Pirateriaz ere aritzen dira, baita DRMei eta Amazonen kultur kolonizazioaz;  eus.domeinua eta autoedizioa ere aipatzen dituzte.

Arreta handiz jarraitu dut Euskadiko digitalizazioari buruzko ikuspegi hau, merito handikoa baita: beharrezkoa, kritikoa, osoa eta sakona.

Aurtengo egitasmo berrien atalean jakin dut Amazonek lekua egin diela euskaraz idatziriko liburuei. Belokeko Monastegiak Interneten jarri dituela 12.000 orduko grabaketak . Grabazio horietan, bertso saiok, Matalaz pastorala…eta Euskal Wikipediarako artikuluak sortzen dituen robota “ bot” izenekoa dagoela, halaber, Rudolf Trebitsch (1906-1913) austriarraren diska bilduman zein garrantzia duen euskal musikak. Kopiak Azkue liburutegian daude.. Egileei ez die ihes egiten inolako proiekturik, handia, zein txikia.

Bukatzeko, animatu nahi ditut egileak eta Jakin aldizkaria beraien lanarekin jarrai dezaten. Bakarrik euskaraz aritzen direlarik, zabalkuntza  txikia da, eta erraza daiteke desanimatzea.

09

Ots / 2015

Amsterdameko Schiphol aireportuko liburutegia

Autorea:

SchiBiblioteca del aeropuerto de Schipholphol aireportuko liburutegiaDosdoce enpresaren “Kultur komunikazioa bloga” da interesgarrienetariko bat gure lanbidean. Beti dago eguneratua.

2013ko irailaren 9an ” Aireportuetako liburutegiak” izeneko posta irakurri nuen lehen aipaturiko blogean, baina, duela gutxi arte ez nuen izan aukerarik hor aipatzen diren aireportuetan geldialdia egiteko: ez Helsinkin, ezta Schipholen ere. Horiek baitira Europan liburutegia duten aireportu bakarrak; hala zioen, bederen, post horretan. Ordutik baliteke besteren batean ere izatea. AEBetan ohikoa omen da liburutegi txokoa aurkitzea aireportuetan. Beraz, handik ibiliz gero bidal diezagukezue argazkiren bat.

Joan den urtean, 2014an, Schipholen ( Amsterdamen) egin nuen eskala, eta bertan, ohiko denda, jatetxe eta kafetegiez gain, liburutegia topatu nuen. Hangoak dira blogeratu ditudan hiru argazkiak. Lotura egiterakoan, berritze lanengatik une honetan itxita dagoela jakin dut:” Due to rebuilding airport library is closed”

Han aurki daitezkeen liburuek holandar kulturarekin zerikusia dute. Tabletetan, musika entzun, bideoak ikusi edota informazioa bila dezakezu; aurikularrak daude, besteak ez molestatzeko. Paperezko liburuak ere, jakina, egon badaude. Amsterdameko museo, antzerki, historia eta leku interesgarriei buruzko informazioa aurki dezakezu. Altzairuak modernoak eta erosoak dira. Aulkiak eta sofak dituzte.

Lilburutegizale ez direnak, ziur aski, esango dute: Zertarako liburutegi bat aireportuetan?. Kultur Komunikazioa blogean azpimarratzen da amerikarrek denbora luzea igarotzen dutela aireportuetan. Bertako liburutegietan dohako wifia eskaintzen zaie, eta halaber, mailegutza elektronikoa egiteko aukera. Horrela liburutegietako mailegutza dinamizatu daiteke, liburutegi nagusietako gune bat bailitzan aireportuko liburutegia. Schipholekoa, hain zuzen, holandar liburutegi sarekoa da; zenbait mezenesen laguntza jasotzen du.

Liburutegiko sarrera afixak ongi etorria egiten digu: ” Welcome to the Schiphol airport Library” . Dohako zerbitzua dela gogorarazten da, eta erlaxatzeko gunea. Amaitzean, liburuak dauden horretan uzteko eskatzen zaigu, besteek ere haietaz gozatzeko aukera izan dezaten.

Britainia Handian liburutegi batzuk itxi dira; beste leku batzuetan berriz, aireportuetan ireki. Noizko liburutegi bat Loiuko aireportuan? Bertan, euskal kultura ezagutarazteko aukera izango genuke. Baita, gure liburutegien erakusleiho izateko, eta mailegu digitala mugiarazteko. Euskadiko liburutegien zerbitzugune bat izango litzateke.

Nik, neuk oso gustuko dut ideia/burutazio hori…Schphol aireportuko liburutegia

Schiphol aireportuko liburutegia

27

Urt / 2015

Arkitektoak eta liburuzainak : XXI. mendean ere liburutegiak eraikitzen

Autorea:

Biblioteca de Li-yuan 001Biblioteca de Delft 0012015. urteko lehenengo posta liburutegien eraikinei eskainiko diot. James W.P. Campbell arkitektoaren, “ Liburutegia: munduko ondarea” liburuak pentsarazi dit berriro liburutegien diseinuaren eta arkitektuen garrantziaz, liburutegiak eraikitzerakoan. Gaur egun, azpimarratzen da arkitektoen eta liburuzainen arteko elkarrizketa beharra, baina, ez da beti horrela gertatu.

James W.P. Campbellek, Will Pryce argazkilariak, Donostiako Nerea argitaletxeak eta Carlos Herrero Quirós itzultzaileak plazaratu dute formato handiko liburu eder hau. Oso argitarapen ona da, kalitatezko papera du eta 202 argazki. 69€tan dago salgai; garestia badirudi ere, ez da; bizitza osoan gozatzeko liburua baita. Moden gainetik dago. Opari egokia da kultura, argazkigintza edota irakurketa maite duen edonorentzat. Hala ere, beti liburuen garestiaz ari diren horientzat, Donostiako liburutegi sarean eskura dago.

Liburutegien arkitekturak Campbellen interesa piztu zuen, Oxforden ikasle zen garaitik. Horren lekuko 321-324 orrialdeetan aurki daitkeen bibliografia bikaina. Baina, berak dioen bezala, liburua falta zen“, eta berak idaztea erabaki zuen. Horretarako, dagoeneko zuen bibliografiaz gain, autoreak 82 liburutegi bisitaldi egin ditu, 21 herrialdetan.

Liburutegien arkitekturaren historia hasieratik biltzen duen liburu hau, arkitektu batek egina da eta bere ikuspegia jasotzen da bertan. Atal bakoitzak izenburu adierazgarri bat du. Erdi Aroko liburutegiak hiru hitzetan laburbiltzen dira: klaustroak, kodizeak eta kutxak;  XVI.mendea beste hauekin: armairuak, kateak eta apalategi-ikasmahaiak ;  XVII.ean harresiak, kupulak eta gelaxkak;  XVIII.ean aingeruak, freskoak eta ezkutuko ateak; XIX.ean burdinezko apalategiak, hormigoia eta katalogoak;  eta azkenik, XX.mendean argindarra, hormigoia eta altzairua. Ez da, beraz, liburuzainen oposaketa liburua.

Eraikitzen al dira liburutegiak liburu digitalaren garaian ?

Bai, jakina. Duela urteak, batzuek liburuaren heriotza aldarrikatzen zuten, eta liburutegien itxiera (batzuk zoritxarrez itxi dira) honezkero liburu digitala baino ez genuela izango zioten… Baina, iragarpen horiek ez dira bete. Inoiz baino liburu gehiago inprimatzen dira, eta liburutegi moderno eta diseinu berritzaile dunak eraikitzen dira.

Campbellek azkenengo atalean ,” Liburutegien etorkizuna aro digitalean”, egiten duen hautaketatik, bi aukeratu ditut beraien diseinuarengatik: Liyuango liburutegia (2012) eta Utrechtko Unibertsitatekoa (2004).

Liyuango liburutegia Li Xiadoong arkitektoaren proiektua izan da. Beiyingen iparraldeko inguru menditsu batean dagoen Jiaojiche herrian dago. Liyuan eraikina estaltzen duen egurrari omen deritzo. Eraikina erreka baten ondoan dago, txikia da eta areto bakarra du. Ingurunearekin bat egiten du. Kanpotik ikusita ez dirudi liburutegi bat, liburuaren 315 orrialdean dago argazkia  eta post honen lehenengo argazkia.

Askotan kritikatzen ditugu arkitektoak, nik neuk: haien diseinuak ez direla funtzionalak,ez dutela behar adina hitz egiten liburuzainekin.. Baina, onartu behar dut, batzuetan gure planifikazio arauak hautsi arren, emaitza bikaina, harrigarria izan daitekeela, arkitektuaren talentoa islatzen da edertasunak eta funtzionaltasunak bat egiten dutenean.

Utrechteko Unibertsitateko liburutegia. Liburutegia kanpotik ikusita kutxa itxurako arkitektura diseinuzko pieza bat da. Wiel Arets, liburutegiaren arkitektua, haurtzarotik izan da liburuzale. Horregatik eman dio daukan belar itxura liburutegiari. Kokaturik dagoen inguruarekin bat egiten du.
Koloreen erabilera ere deigarria da. Lehenengo solairua dena zuria, eta beste guztia beltza, kubo formako eserleku guztiak eta informazio erakusmahia izan ezik, gorrigorriak baitira.

Argazkiak liburuaren 296-299 orrialdetan.

Eta Euskadin, zer? Eraikin al dira liburutegiak azken hamarkadan?

Bai, noski. Bilboko Alhondiga (2010) Philippe Starck arkitektoarena; Deustu Unibertsitateko liburutegi berria (CRAI)(2009) Rafael Moneo arkitektua ospetsuarena; Juan Carlos Guerra eta IBM arkitektoak Bizkaiko Foru Aldundiko liburutegiaren eraikina handitu eta berritua; Donostiako Unibertsitateko Carlos Santamaría liburutegia (2011), Ander Marquet Ryanek diseinatua; eta Arabako Campuseko unibertsitate liburutegia, Koldo Mitxelena, Aldundiko José Luis Catón arkitektuaren lana (2010).

Aurten (2015) Tabakalera eraikina, Mediateka barne irekiko da. Arkitektoak Jon eta Naiara Montero.

Gure liburutegi sarean, Aieteko jauregian, kultur etxea eta liburutegia, Donostiako (2010) Aitzpea Lazkano eta Carlos Abadías arkitektoek eraiki zituzten, eta haien lana Arquitectua Viva argitarapenean aipatu zen. Badut jarraitzerik gure liburutegien eraikinak eta arkitektoak aipatzen, baina, horretarako liburu bat argitaratzea merezi duela uste dut.

Hasieran aipatu dudan liburuak, Liburutegia: munduko ondarea izenekoak, argi uzten du liburutegiak amets egiteko lekuak direla, hausnartzeko edota irudimena askatzeko.
Arkitekto batzuk beraien haurtzaroa dute gogoan liburutegia eraikitzerakoan. Beste batzuek gaztaroan aurkitzen dute inspirazioa, edota liburuekiko masitasunean; beste batzuk dokumentazioari eta egungo lehengaiei ematen diete garrantzia… Gizakiak irakurketari balioa ematen dion bitartean, horretarako aterpelekuak eraikitzen jarraituko du. Liburutegia deituko ote zaien edo paperezko liburuak izango dituzten,ezin jakin, baina izan, izango dira irakurtzeko leku horiek.

Bukatzeko, ez legoke txarto arreta jarriko bagenio Mafaldaren laguna Felipek dioenari:” Ez al litzateke ederra mundua liburutegiak bankuak baino garrantzitsuagoak balira.”

Post-data. Bidalketaren bigarren argazkia. Delfteko liburutegiarena da (1997). Paretaren kolor urdina du ezaugarri

17

Abe / 2014

“Saltykov-Schedrin liburutegi publikoa” Leningradoren setioan

Autorea:

Escritos de mujeres desde el sitio de Leningrado 001Leningradoren setioak 1941eko irailaren 8tik, 1944ko urtarrilera arte iraun zuen.

Filme asko egin dira gertakari horretan oinarriturik, eta haien heroitasuna azpimarratuz. Egun, aldiz, gero eta gehiago azpimarratu nahi da emakumeek egina gerratan. Soldaduak frontera joaten ziren, eta emakumeak hirien ekonomia, industria eta eguneroko bizimoduaren sostengu ziren.

Leningrado setiatua egon zen bitartean emakumeen hiri bihurtu zen: haiek egiten zituzten eguneroko lanak, eta baita hiriaren defentsa hegazkinen erasoetatik ere.

Niretzat erabateko ezustekoa izan da Cynthia Simmons eta Nina Pelrina autoreek jasotzen dituzten lekukotasunak, “ Leningradoren setioaren emakumeen zenbait testigantza” liburuan. Testigantza horien artean Saltykov-Schedrin liburutegiak egindako lana eta bertako liburuzain batzuen testigantza jasotzen da.

Horregatik, nire blogaren ildoari jarraituz, Saltykov-Schedrin liburutegiko liburuzainek egindako lana azpimarratu nahi dut. Batzuetan errealitateak fikzioa gainditzen du.

Liburuzainek lanean jarraitu zuten: memoria gordetzen, fondoak eskuratzen, kartelak, katalogoak eta zerrendak egiten… Ezinbestekoa izan zenean fondoen lekualdatzea antolatu zuten, eta, jakina, informazio iturri lana ere egin zuten; halaber, kontsolagarri izan ziren irakurkeentzat liburutegia irekia mantendu baitzuten bonba erasopean ere, gosez, hotzez,, desesperazioz, heriotzaz eta heroitasunez beteriko hiri batean.

 

LIlia Solomovna Frankfurt

Liburutegiaren egunerokoaren testigantza Lilia Solomovna Frankfurt emandakoa da. Bera zuzendaritzaren laguntzaile aditua zen.Gerra garaiko argitalpenen bilduma egin zuten, eta 60.000 inguru argitalpen bitxi, eta 100.000 arte grabatu babestu zituzten.

Eskuratze arloan ere eragin zuen gerrak. Leningradon, gerra garaian, argitaratzen zen guztia zerrendatu zuten. Gezurra badirudi ere, bigarren eskuko liburu eta argitalpen bitxien salmentak gora egin zuen.

Liburu saltzaileak ezinean aritu ziren, eta liburutegiak jasotzen zituen  funts bibliografiko guztiak. Liburuzainen lan itzela ikusarazteko zenbait datu: liburutegiak 58.892 liburu eskuratu zituen, 112.640 akuaforte, eta 48.411 rublo inbertitu zituen eskuizkributan.

Horretaz gain, artilleriaren erasoak eta suteak zirela eta partikularren askoren liburu bildumak arriskuan geratu ziren: ura, sua… Liburutegiaren langileak haiek salbatu eta gorde zituzten. Lan hori burutzeko indar handia behar zen: leihoetatik ateratzen zituzten, hondakinetatik atera, soinean, besoetan, eramateko liburutegira. Denbora luzea pasa omen zen, kotxe bat izan zuten arte.

Nola arduratu ziren irakurleez lehergailuen erasopean?

Lehenengo gerra egunetan, erabiltzaileentzat ohiko ziren zortzi aretoen ordez, bakarra antolatu zuten. Gela horrek kokagune anitz izan zituen: sarreran hasieran, gero eskuratze gelan. Milaka liburu eta katalogo eraman zituzten areto horretara.

Alarma antiaereoak jotzen zuenean, irakurleak babeslekura eramaten zituzten liburuakirakurtzen jarraitzeko. Aretoa labeska batez berotzen zuten.

Lilia Solomovnak dioenez, argindarrik gabe geratu ziren 1942ko urtarrilaren 26an, eta ordutik aurrera ez zuten berogailurik izan. Horregatik, bizitzak aurrera egiten zuen eremu bakarrera joan behar izan zuten guztiek: zuzendariaren bulegora, beheko sua eta keroseno faroltxoa baitzeuden. 1941eko eta 1942ko neguetan, irakurleenganako arreta faroltxoekin egiten zen, eta kerosenoa amaitu zenean, apaletan liburuak aurkitzeko egur zati bati sua emanda egiten zuten.

Halere, liburutegiak ez zuen huts egin egun bakar batean ere. Irakurle mota aldatu zen. Ikasle eta ikertzaileen ordez , gudaloste gorriaren komandanteak, medikuak, estrategak, hizlariak eta funtzionariak joaten ziren. Askoz azkarrago erantzuten ziren eskaerak, ahal zen guztia egin zen liburua izan zedin arerioaren aurkako arma.

Zenbait datu berriro: 41.000 erabiltzaile jaso zituzten eta milioi eta erdi liburu baino gehiago mailegatu zituzten.

Liburuzainek egokitu zuten eraikina aireko erasoez babesteko. Horretarako talde berezia bat antolatu zuten. Talde horretako 102 kideek barrakoietara joan ziren bizitzera txandaka liburutegia babesteko eta zaintzeko, inolako ordainik gabe. Batzuk, noski, hil ziren.

Setioan jarraitu zuten bibliografiak egiten eta artikuluak jasotzen. “ Leningrado aberrigerrapena” izeneko katalogoan, eta baita Voltaire liburutegikoa ere.Ez dakit jakingo duzuen Voltaireren liburutegia, ia 6.902 dokumentu, Caterina II.aren eskuetara joan zela, hortik Inperioaren liburutegira eta, azkenik, Saltykov-Schedrin liburutegira.

Cynthia Simmonsek eta Nina Perlinak garrantzizko zedarria den liburu hau idatzi dute. Emakumezkoen ahozko testigantza ugari jaso dituzte: emakume artistenak, medikuenak, etxekoandreenak, langileenak, intelektualenak…

Egunerokoak modan daude, baita emakumeen istorioak eta historia ezagutzeko ikuspuntuak ere.

Liburu honek gogorarazten digu liburutegien eta artxibategien garrantzia gerra garaian. Egiazko memoria dira, eta lagungarriak zaizkigu “Egia” ezagutzeko unean dokumentuak deskatalogatu direnean.

Post data. Saltykov-Schedrin liburutegia gaur egun Errusiako Liburutegi Nazionala da, Europako garrantzitsuenetarikoa. Mijail Saltykov-Schedrin, Tolstoiren garaiko idazlea izan zen, San Petesburgon jaioa eta ” Golovliov familia” eleberriaren egilea.

.

26

Aza / 2014

Berrikuntzak liburutegietan, bat-batekotasuna ala planifikazioa?

Autorea:

BBerrikuntzak LiburutegietanZenbait hitz modan jartzen dira, adibidez, berrikuntza hitza. Geureganatzen ditugu eta adiera desberdin eta anitzak ematen dizkiegu. Batzuetan modan egoteko baino, ez ditugu erabiltzen, haien esanahia ondo ezagutu gabe bada ere. Besteetan manipulatzen ditugu.
Adiera anitzeko hitzak izan ohi dira.

Gainera, berrikuntza hitzari liburutegi eransten badiogu, gutako gehienei berrikuntza
teknologikoa datorkigu bururura: QR kodigoak, errealitate areagotua, sare sozialak, mailegu elektronikoaren plataformak, NFC ( Near field communication) teknologia,
Raspberry pi-a etabar luzea… Termino horietako asko ingeles hutsean erabiltzen dira, “cloud computing” edo “Hodei konputazioa” (euskarazko wikipedian aurkitu dut) esate barerako, eta ez ditugu itzultzen gaurkotasunaren eta ingeles hizkuntzaren kolonialismoaren adierazle dira eta.

Berritzaileak al gara liburutegitan? Nork iragarriko zukeen duela urte batzuk?

Ironiak alde batera utzita, Maribel Riazak ,” Berrikuntzak liburutegietan” liburuaren egileak, gure lanbidearekin loturiko alderdi berri guztiak era bikainean arakatzen ditu.

Berrikuntza hitza ondo definitzeaz gain, sorkuntza ez dela berrikuntza argitzeaz gain, nire ustez, garrantzi handiko beste zerbait egiten du: berrikuntzaren planifikazioaz hausnartzen du.

Nire interesa pizten duen bakarra ez da berrikuntza teknologikoa, beste bat baizik, hau da, liburutegi ereduari, edota liburutegi sareari ezarri behar zaion berrikuntza. Prozesuen berrikuntzaz ari naiz, erabiltzaileekiko harremanenaz, lan-taldearen pentsaerarenaz, eta, nola ez, liburutegiko zuzendariari dagokion berrikuntzaz.

Eusko Jaurlaritzak liburu elektronikoen on line mailegu plataforma berritzailea, jarri duen honetan, beta eman beharko genioke planifikazio lanari eta, Euskadin nahi dugun liburutegi sistema edo liburutegi sarea egituratu eta planifikatu: funtzionamendua, giza eta ekonomia baliabideak, Aldundietako liburutegien parte hartzea

Ez dugu helburu lan-taldeak sortzea, benetako planifikazio egitea baizik eta dagokionari. Tranpa egitea da pentsatzea denon iritzia berdina dela.

” Euskadiko liburutegiaren berrantolaketa” litzateke, hain zuzen, berrikuntzarik onena. Bitartean Maribel Riazaren liburua irakurtzea gomendatzen dizuet eta baita ere “El profesional de la Informacion” bildumako beste aleak ere. Laburrak, argiak eta erabatekoak dira.

Post-data. Kasualitatea izan da berrikuntzaz hitzegitea eta jakin dut, datorren abenduaren 16an Guggenheim Bilbao Museoan, aurkeztuko dutela “Berrikuntzaren gidaliburua 2014”, Liburuaz aparte solasaldia honako izenburuarekin Susperraldia bultzatzen duten pertsona berritzaileak”