Donostian uztailean ospatzen den liburu eta diska azokaren bezperatan, udararen
bezperatan… irakurtzeko garaian… Kaxilda liburu dendaren erakusleihoan, “Irakurketa isilekoa da” liburua aurkitu dut.
Izenburuak jakinmina piztu dit; Rosa Chacelen, egilearen irudiak azalean liluratu nau. Sartu eta liburua erosi dut, jakiteko eta zuei kontatzeko, zertaz ari den Rosa Chacel idazle ospetsua, irakurketa isilekoa dela dioenean.
Liburua artikulu bilduma bat da. Liburu berriak, idazle ospetsuei buruzko saiakerak: Baudelaire, Juan Gil Albert, Octavio Paz, Racine, José Donoso, Julián Marías, Ortega y Gasset…eta hitzaldiak biltzen ditu.
Irakurketa isilekoa da eta munduko feria.
Rosa Chacelek artikulu hau 1985ean argitaratu zuen. Liburu azokak, liburuak erostea-ez erostea, zinemaren eta telebistaren abantailak idatzizko hitzaren aldean…ditu mintzagai.
Orduko kezka horiek indarrean jarraitzen dute gaur egun, baina, mehatxua ez da zinema, esta telebista ere, tsunami digitala baizik. Irakurlegarenoi kezkatzen duguna da jendeak hain gutxi irakurtzea. Ez al da ba egia, Azorinek dioena? Hau da, “ Irakurtzea bizitzea da, eta ez dago benetako bizitzarik libururik gabe” Baina, 2014an, errealitatea bestelakoa da, ba omen dago benetako bizitzarik libururik gabe.
Rosa Chacelen ustez, liburuek balio handia dute, hobeto esanda liburuak. Jende guztiak daki liburuak zer diren. Haien garrantzia erakusten dute antolatu ohi diren azoka inportante horiek. Diru asko mugitzen da bertan, autoreak eta editoreak biltzen dira; zuek, bertaratzen zaretenak ere, denbora eta arreta eskeintzen dizkiozue liburu azokei. Beraz, ez dut horretaz hitz egingo, nik liburua bera hartuko dut hizbide, edozein liburu, liburu guztiak, liburu bakarra: une honetan esku artean duzuna”
Gure gaur egungo gizartean, irakurketa mota berriak ditugun honetan: sarean, partekatua, irakurketa klubak, aholku blogak (Lecturalia, Entrelectores, etab)… Esaldi horrek, “irarkuketa isilpekoa da”, adierazten du irakurketa ere beste zerbait dela: bakardadea, hurbiltasuna, lasaitasuna… Rosak dio “ Liburua , irakurketa isilekoa da. Liburuak berehalakoan eskaintzen digu bere edukia, eta gure buru barruan eragiten du, irudimenaren indarra piztuz. Buruan dagoen guztia zentzumenen bidez iristen zaigu. Zenbat eta jakintza handiago orduan eta irudimen handiago”
Liburu azokak.
Liburu azoken zeregina liburuak ibiltariaren eskura jartzea da. Duela mende bat ekin zitzaion antolatzeari. Kaleetan zehar, liburu zahar eta berrien standen artean paseatzen dugularik, bukinistek deitzen dizute. Jarraitzen dugu betiko eztabaidetan:zenbat irakurtzen den, zer den irakurtzea… Liburuak erosi ala mailegatu… Alferrik ari gara! Benetako irakurleek bietatik egiten dute.
Udan sartu berriak garelarik, jarraitu Rosa Chacelen aholkua “Liburu asko erosi bai, baina erositako liburu horietatik, mesedez batzuk sakonki irakurri.. Irakur itzazue bakarrik zuentzat idatziak bailira bezala, zeren benetako idazlearen idazlumaren jomuga zuek zarete”
Bukatzeko, Donostia Kulturako webean duzu aurtengo irakurtzeko udako liburu gida, euskarri digitalean. Hitzaurrean, Félix de Azuaren hitzak jarri ditugu: Nik ez dakit zein Eleberri diren onak eta zein txarrak. Nire ustez, hori Denborak baino ez daki, hura baita esaten duena orain hau, bihar hori”
Liburuzainek ez zaituztegu inoiz aukera batera edo bestera behartuko guk gure liburutegiak eskeintzen dizkizuegu, udan ere irekita dituzue.
