Urr / 2012

Liburuzainak eta wikipedia

Cristina Martínezek, ikusentzunezko komunikazioan lizentziatuak, bere liburuan, era argi, zehatz eta ulerterrazean, Wikipediaren zenbait alderdi azaltzen dizkigu: jatorria, finantziaketa, filosofia, editore bihurtzeko modua, etorkizuna…besteak beste. Burgosen, VI. Liburutegi publikoen Kongresuan, Katalanek, wikipedian katalanez argitaratzeko 150 liburuzain trebatzeko proiektua, aurkeztu berri du.

Catalunyako liburutegi publikoek mundu mailan aitzindaria den egitasmo bati ekingo diote: Wikipediarako hainbat eduki sortu eta hedatuko dute. Lankidetza bi lan ardatzen bitartez gauzatuko da; alde batetik edukiak erantsi eta horretarako formazioa jaso dute eta difusioa erabiltzaileen artean. Girona, Lleida, Tarragona eta Terres de l’Ebreko liburutegi publikoen katalogoak, esaterako, erantsiko dira; eta, Generalitateko Irakurketa Plan Nazionala, Wikitextos proiektuarekin ( egile-eskubiderik gabeko jatorrizko testu eleanitzez osaturiko liburutegi digitala) uztartzeko aurreikuspena dago.

Eta, nola funtzionatzen du Euskal Wikipediak?

Wikipedia euskaraz egiteari, 2001eko abenduaren 6an ekin zitzaion. Gaur egun 146.230 artikulu ditu. Kronologikoki aztertuz ondorengo data hauek azpimarratu
behar dira: Lehenengo hiru urteetan 17.000 artikulu bildu ziren. 2008an Euskal Wikipediak Sareko Argia Saria jaso zuen. 2009an EITB 3k Wikipediari buruzko erreportaje bat eman zuen. 2010ean administrazioak laguntza ugari ematen dio. Eusko Jaurlaritzak Lur enziklopediako edukia Wikipedian argitaratzeko erabakia hartzen du. Elhuyar Fundazioak ekin zion lanari, 11.000 artikulu argitaratzeko konpromisua hartuz. 2011 urteko Durangoko Azokan maratoi antzeko argitarapena egiten da. 2012. urtean Eusko Jaurlaritzak Wikipedia hobetzeko bere horretan jarraitu du, baina dirulaguntza urriago emanez, 279 artikulu gehiago erantsi dira.

Euskadiko Liburuzainak non gaude ?

Euskadin kazetaritza lizenziatuak dira Wikipediari buruz gehien egin dutenak. Kazetaritza Fakultateak antolatzen ditu urtero Dokumentazio Jardunaldiak, oso interesgarriak, hain zuzen. Aurten 5.ak izan dira: tokikoa eta globala konektatuz izenburuarekin, eta Galder González Larrañagak Wikipedian idazteko tailer bat antolatu zuen. Liburuzainik egon ahal zen?

Badakigu, bai, Euskadin ez daukagula Dokumentazio Lizentziaturarik; baina, Nieves
Gonzalezen iritziz, horretaz aritu baikinen joan den urriaren 24an, Donostira etorri zenean,” Liburutegiaren eguna” zela eta, gure lanbideak zerbait berria behar du…,
aldaketaren bat: zerbait iraultzaile eta apurtzailea. Nievesek bere blogean ere,
liburuzainak 2.0an, horretaz idazten du.
Zenbait urte daramagu edukiak sortu beharraz hausnartzen; eta, zergatik ez
Euskal Wikipedian? Gure lana ikusgai bihurtu behar dugu.
Irakur ezazue liburua! Irakurri ere Wikipedian bertan azaleko orrialdeak,
taldearekiko loturak, estilo argibide gida, nola bozkatu…
Izan gaitezen Wikipedia adituak! Horrela baino ez baititugu lagunduko erabiltzaileak, eta, askotxo dira. Nire aldetik saiatuko naiz formakuntza tailer bat egiten gure liburuzainentzat

Abu / 2012

Maoismo digitala

Autorea: Liburu dantza

Jaron Lanierek, ” Artalde digitalaren aurka” liburuaren egileak, eta halaber “Maoismo digitala”ren idatziarenak, kolektibismo berriaren arriskuez eta Wikipedia bezalako webetan egiten den adimen kolektiboaren erabileraz ohartarazi nahi gaitu. Artikulua eta ondorengo iruzkin eta erantzunak, “Kultura” liburuan jasota daude. Liburua John Brockmanek koordinatu du eta bertan mundu osoko adituek idatzi dute: zientzilariak, psikologoak, fisikariak…

Liburuak nire arreta erakarri zuen, batetik zientzilariak zirelako hausnarketariak; eta bestetik gaur egungo gizarteaz, arteaz, politikaz interneten “omnipresentziaz”…aritzen zirelako.

Baita liburuaren izenburuak “Kultura” piztu zuen nigan, liburuan surfeatzeko gogoa.

Wikipediak berak ez du Lanier kezkatzen, berak dio (132 or.) “ Arazoa datza eman zaion erabileran, hain agudo lortutako garrantzian. Horretan datza kolektibismo elektroniko berriaren erakargarritasuna: taldeak, kolektiboak dena jakiten du, eragingarria den guztia…”
Nor ez kezkatzen Google, Amazon, Apple, Facebook eta Wikipediaren informazio monopolioaz? Norbaitek ulertzen al du Googeleren algoritmoa? Ba al dakite natibo digitalek taldekoa ona izan daitekeela, baina jakin behar dela nor dabilen atzean? Ba al dakite enpresek beti gauza beraren bila ibiltzen direla dirua irabazteko asmoz?
LANIERRI ERANTZUNAK

Liburu berean, iritzi desberdineko autoreek Lanierri erantzuteko aukera dute: Douglas Ruskkof, Cory Doctorov, Kevin Kelly, Clay Shirky, Esther Dyson, Larry Sanger eta Jimmy Wales.Wikipediaren sortzaileak..

Guztiek eskertzen dute Lanierren aportazioa, eta bakantasunaren galeraz hausnarketa egiten dute.

Guztien iritziz Wikipedia proiektu erraldoia da, izugarria! Eta akatsak izan baditu ere, zuzendu dituelakoan daude, eta ildo horretatik jarraitzeko asmotan daude.

Liburuzain bezala ikusi ditut paperezko entziklopediak hiltzen: Espasa, Larousse, Britannica .. Wikipedia proiektua irabazlea da, eta ez hain zuzen artikuluengatik , baizik eta helburu intelektual soilez antolaturiko lan kopuru izugarriarengatik.

Talde eta artaldeekiko beldur izaten gara guztiok, ikusi baitugu, kolektiboak, ezkerrekoa izan, zein eskuinekoa nora eraman gaitezkeen. Baina, nik Jimmy Walesekin bat egiten dut: ez gara artaldea, ezta ardi intelektualak ere.

Lanierrek pentsatzera bultzatzen gaitu eta hori beti eskertzekoa da.

Uzt / 2012

Irakurri : hamaika idazki literario irakurtzeari buruz

Autorea: Liburu dantza

Aurtengo Donostiako liburu eta disko azokan, bi liburu erosi nituen: Ramon Saizarbitoriaren “Martutene”, eta ondorengo hau, Irakurtzen: hamaika idatzi literario irakurtzeari buruz. 2008an Meettok argitaletxeak plazaraturiko liburua dugu hau, euskaraz jatorriz idatzia eta gero erderara itzulia.

Hamaika euskal idazlek bere liburuekiko, irakurtzearekiko bizipenak aitortzen dizkigute; irakurtzeko grina nola piztu zitzaien kontatzen digute; beraien ezinbesteko liburuen zerrenda ematen digute… Zenbait pertsonen irakurtzeko beharra ere aipatu dute.

Hamaika kontakizun dira, oso literarioak, eta nolabait, irakurtzearen garrantzia sakralizatzen dute. Gaur egun irakurtze digitala dela eta etengabeko eztabaidan gaude. Nicholas Carrek dioenez , pantailan ez omen dugu arretaz irakurtzen, surfeatzen omen dugu, entretenitzen omen gara loturak, linkak direla medio. Beste batzuk, berriz, Clay Shirkek esaterako, esaten dute nahikoa dela, gogaituak gaudela
irakurtze sakon eta arinez aritzeaz eta entzuteaz.

Nire ustez, orain eta lehen, beti egon dira irakurtzeko maila eta estilo desberdinak.

Oso gomendagarria da liburua. Niri gehien gustatu zaidan narrazioa, “Liburu ibiltariak” Felipe Juaristirena. Eta zuri zein?

Api / 2012

Bizitza eta irakurmena

Autorea: Liburu dantza

Bidalketa honen izenburua “Bizitza eta irakurmena” Aste Santu oporretarako aholkatu nahi dizuedan liburuaren bera da.

Oporretan, normalean, gehiago irakurri ohi da, denbora dugu eta. Erosi, deskargatu edo mailegatu dituzuen liburuez gain, 201 orrialdeko harribitxi hau irakurri beharko zenuteke.
Bertan aurkituko dituzue: atal bat irakurtzera animatzeko estrategia eta trikimailuekin; haur literaturari buruzko zerrenda bat gazteleraz; klasikoei buruzko hausnarketak; lagungarriak izan daitezkeen ideak guraso eta irakasleentzat gazteengan irakurzaletasuna pizteko lan malkartsuan. Eta, jakina, liburutegiei dagokien atala ezin falta! Zazpigarren atala

Irakurzaletasuna pizteko ez dago errezeta magikorik, baina Teixidorrek arrazoia baldin badu, ” Liburuzaleak bizitza anitza du: berea eta liburuetakoa. Horregatik, esperientzia gehiago bizitzen ditu, emozioz beteriko bizitza aberatsagoa bizi du”. (17. orrialdean)

Teixidorrek ikastoletan ahotsgorako irakurketa gomendatzen du! Gutxienez ordubete. Badakit, zenbait hizkuntza irakaslek egiten dutela, eta oso pozik daudela emaitzekin. Nire ustez, klasean behineko irakurketa saioa edozein irakurketa kanpaina baino eraginkorragoa izan daiteke.

Emili Teixidor idazle ezaguna da eta ospea lortu du askeneko boladan, “Pa negre” filma bere nobela batean oinarrituta dagoelako. Biak ere, liburua eta filma, guztiz gomendagarriak.

Bukatzeko oporraldi hauetan, Donostian baldin bazaudete, gogoratu nahi dizuet Urgull Mendian, Damen Bateria deritzon eremuan, gure liburutegia irekita dagoela . Bertan egunkariak, internet, eleberri batzuk, haurrentzako komiki eta liburu asko… dituzue, eta irlara ikusmira paregabea!

Mar / 2012

Donostiako Udal Liburutegi Nagusiaren ametsa

Autorea: Liburu dantza

2011an Euskal Herriko Unibertsitateak argitaratutako eta Teresa Agirreazaldegik koordinatutako “Dokumentazioa eta ondare bibliografioaren komunikazioa” liburuan, zenbait artikulu interesgarri aurkitu ditut, besteak beste, Joan Mari Torrealdairena:” Biblioteka Nazionalaren ametsa” izenekoa. Horrek nire ametsa gogorarazi dit, nire helburua (betegabea) : Donostian Udal liburutegi Nagusia eraikin bakar batean izatea.
1999tik gure antolaketa honako hau da: helduentzako Liburutegi Nagusia Alderdi Ederren, Udaletxeko behealdean;

Haur eta gazteen Saila eta Dokumentaziogunea Fermin Calbeton kalean; eta, Konstituzioko enparantzan, liburutegi zaharraren eraikinean, unitate zerbitzu teknikoak, bilduma historikoen biltegia eta Donostia Kulturaren bulegoak.

Gehiago irakurri

Mar / 2012

Emakume-liburuzainei buruzko topikoak

Autorea: Liburu dantza

Donostiako liburudenda batean “Signatura 400” izeneko liburua aurkitu nuen. Gure liburutegi sarean ere eskura dezakezue. Eskaintzak eta izenburuak berak erakarri ninduten. Lehenengoak dio: ” Entretenimendurako idatzi hau opa diet, gizartean baino errazago liburutegietan beraien lekua aurkitzen duten guztiei”.
Baina, harira. Liburua gustuko izan dut, baina nolabait ere etsipendu nau. Sophie Divryren lehenengo liburua dugu honako hau. Bakarrizketa da, 106 orrialdeko bakarrizketa. Aipu interesgarri ugari aurki ditzakegu. Halaber, liburu eta liburutegiekiko maitasuna dario; haien iraupena eta tinko mantentzea aldaketa kulturalen aurrean erakusten du, eta Dewey sailkapenaren bidez jasotako ezagutza ere azaltzen da. Izenburuak sailkapen horri erreparatzen dio, 400. zenbakia hutsik baitago. Orokorrean, liburua erraz irakurtzen da, baina…

Islatzen duen emakume-liburuzainaren irudia ez zait gustatu. Protagonista 50 urte ingurukoa da. 25 urte daramatza lanbidean, eta horietatik gehienak probintzia liburutegi bateko biltegian.

Gure lanbidea ez da oso erakargarria. Topikoz josia dago: emakume-liburuzaina ordenatua da, asko irakurtzen du, noski; baina, gainera, liburutegiko bezeroez maitemintzen da!
Nik, 20 urte daramatzat lanbide honetan, eta konturatzen naiz, oraindik ez dugula gizartea geureganatu, ez gaituzte ulertzen, nolabait esateko.

Gehiago irakurri

Urr / 2011

Mundu-Kultura

Autorea: Liburu dantza

Globalizatutako kultura erregimenean gaude, edo Gilles Lipovetsky-k eta Jean Serroy-ek dioten bezala mundu-kultura baten aurrean gaude. Gaur egun, kulturaren deslurraldetasuna eta bateratasuna nabariak dira, eta hala ere, joera horrekin batera, kultur desberdinen berezitasunak nabarmentzen eta entzutetsu egiten ari dira.

Kultura transmititzaileen orientazio faltaz hitz egin dezakegu: hezitzaileak, kultur erakundeak, liburutegi eta museo arduradunak. arte, zinema eta antzerki programatzaileak… horiek guztiek, antzematen dute huskeri askok kultur balioa hartzen dutela. Kultura edo kultur gabeziaren aurrean gaude?

Gehiago irakurri

Ira / 2011

Mamuz beteriko liburutegiak

Autorea: Liburu dantza

Jacques Bonenetek frantsesez idatzitako liburuaren izenburua da; Davis Staceyk gaztelerara itzuli du. Liburutegiekin, literaturarekin eta paper-liburuekin loturiko pasadizoz josia dago. Umore eta bitxikeriz beteta.

Lehenengo istorio xelebrea 11. orrialdean aurki dezakegu. Bertan kontatzen du, Fernando Pessoa idazlea, 1932ko irailean, Cascaisko Condes de Castro Guimaraes Museoan liburuzain-mantentzaile lanposturako aurkeztu zela. Ez zuen lortu, baina merezi du irakutzea epaimahaiari idatzitako gutuna.

9. atalean, 120. orrialdean, liburuaren izenburuaren zergatia azaltzen digu. Frantsesez, “mamu” hitzak beste adiera bat du, gaztelerak ez duena; onderongo hau da: ” liburuaren ordez jartzen den paper edo kartoia”.

Gehiago irakurri

Ira / 2011

Ongi etorri!

Autorea: Liburu dantza

Ongi etorri blog honetara! Gaurtik aurrera bertan liburutegiekin zer ikusia duten berriak agertuko dira: irakurketa, liburuak, teknologia berriak, gure lanbidea balioanitz bezain ezezaguna, kultur iruzkin eta saiakerak…badira urteak beste blogetan ikusimran hasi nintzenetik, batzuk irakurriz, besteak besteak bakarrik gaibegiratuz. Horrela azkenean nerea zabaltzeko kemena hartu dut. Horretarako “Tu blog paso a paso” liburua lagungarri izan zait. Ni paperaren belaunaldikoa naiz, ordenagailuz jarduten dut bainan beti liburuz inguraturik. Maite ditut eta!

Goiburuari erreparatuz, bloga pertsonala denez, Aitziber Alonso ilustratzaileari eskatu nion karikatura bat egiteko. berak egin du aurten gure liburutegi sarearen orri markagailuaren marrazkia.

Gehiago irakurri

Harpidetza